Het is een korte afstand van Leiden naar Katwijk. De Oude Rijn is hier op zijn breedst en loopt als Stille Rijn en het Galgenwater uit Leiden. Het is de moeite waard om de Morspoort aan te doen. De poort dateert van 1669 en is met de Zijlpoort de enige van de overgebleven acht poorten. Alles heet hier overigens mors. Het slaat op het feit dat hier vroeger moerasweiden waren. Met een laatste blik op de korenmolen de Put (het is een hele recente replica) verlaten we de sleutelstad.
De Rijn is lastig te volgen met al die bruggen en ontsluitingssporen en wegen. Via een ingewikkelde rotonde passeren we Huize Ter Wadding te Voorschoten. Een lakenverver liet het in 1729 bouwen, nu kun je er naar je hart laten kijken. We komen nu via Leiden in Valkenburg bij het gelijknamige meer, waaraan een smalspoormuseum ligt. Liep het lijntje vroeger door de Katwijkse duinen om zand voor het waterleidingbedrijf te transporteren en de Atlantikwal aan te leggen, nu loopt het om het meer heen van april tot september. Het wandelpad er langs is prima.
Als we weer bij de Rijn aankomen steken we over naar Oegstgeest en zien er een enorme, roestige menselijke gedaante. Je kunt erin, om een reis door het lichaam te maken via baarmoeder, darmen en hersenen. Als we de A44 zijn overgestoken duiken we in de nieuwbouwwijken van Rijnsburg en het is verbazend dat midden in die nieuwe stenen het Huisje van Spinoza staat. Deze, door de Joodse gemeenschap verbannen filosoof, heeft er twee jaar gewoond. Spinoza maakte godsdienst ondergeschikt aan de filosofie en dat heeft hem zowat de kop gekost, terwijl zijn geschriften daarmee verboden werden. Hij was naast denker ook een goede lenzenslijper. Christiaan Huygens nam zijn producten af.
Via Katwijk binnen lopen we langs het laatste stukje van de Rijn naar het uitwateringskanaal. Van de oorspronkelijke Rijn is hier niets meer te vinden. Die moet volgens de overlevering tussen Noord- en Katwijk ter hoogte van het Estecterrein in zee zijn gestroomd. Op deze manier komt europa's machtige rivier wel erg mager aan zijn einde. Wat rest zijn de verhalen uit oud romeinse tijden, die melding maken van Brittenbrug. Een fort waarvan we zeker weten dat het in de Middeleeuwen bestond en dat nu ergens als een soort Atlantis voor de kust moet liggen. De Nederlandse geschiedschrijving heeft het fort verbonden aan de romeinse vesting. Dat er een tolburcht moet zijn geweest ligt voor de hand, maar dat hier ook de Kallatoren moet zijn geweest, waar Calligua zijn overwinning op de oceanen voerde, is wel erg fantastisch. Het heeft de Katwijkers er niet van weerhouden de Kallatoren als roestig monument uit te voeren aan de monding van hun Rijn. Zo worden ze er nog aan herinnerd dat hun netten door die toren onder water werden opengereten.
Vanaf de monding van de Rijn lopen we langs het "De Stijl" Hotel Savoy van architect Oud. Op de Boulevard is het zicht door zandverhogingen op zee verdwenen. De oudste gebouwen vormen de kerk en de witte Vuurbaak (vierboet), de een na oudste vuurtoren (de Brandaris staat 1) van Nederland (1628). In Katwijk is niet de ooievaar brenger van babies, maar deze vierboet (Spinoza zou zich in zijn graf omdraaien).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten