De IJssel: Rivier of Kanaal

Begin: Treinstation (Westervoort); Eind: Bushalte Karel Doormanlaan (Doesburg) We zoeken de IJssel aan zijn Nederlandse begin bij Westervoort. We zitten aan de Hondsbroekse Pleij en de Pleijdijk. 't Is me niet duidelijk waar Pleij vandaan komt, maar het zal wel iets met land te maken. Enfin. bij de instroom van de IJssel is een heel parkje gemaakt met monumenten en een waterkering. 15% van Neder Rijn wordt hier afgevoerd naar het Noorden, de rest gaat over de Waal en de Rijn. Het verhaal gaat dat de Romeinse veldheer Drusus de IJssel tot aan Doesburg zou hebben gegraven als een van zijn beroemde kanalen. Het zou best kunnen, maar eigenlijk heeft de IJssel toch wel erg veel meanders en geologisch is hij minstens zo verklaarbaar als oude Rijnloop. De drie dijken (2 Pleij dijken en een Rijndijk) zijn mooi te belopen. Het voert ons naar de IJsselse oversteek waar in april 1945 de geallieerden de Duitsers versloegen. We passeren een verdacht kale afgeschermde heuvel waar ik een stort vermoed. Dat wordt extra bevestigd door een stortbedrijf en de vuilverbranding AVR die in volle glorie boven het landschap uitsteekt. Van Lathum had ik nog nooit gehoord, maar we passeren dit dorp, waar behalve een middeleeuws huis, niets te bleven is. Het valt op hoeveel grind en zandgraverijen hier zijn. Het landschap wordt dan meteen vertaald in recreatieterrein, want waar plassen ontstaan moeten scheepje met strand komen. Over zo'n vier kilometer strekken de meren met havens, wooneilanden en wat dies meer zij uit. In de herfst is het rustig en de strandjes zijn dan aangename plekken om even te verpozen. Het dorp Giesbeek sluit naadloos aan op de recreatie gebieden waar we eigenlijk aan de zuidkant van IJssel lopen. Na Giesbeek komt de IJssel weer als echte rivier op ons pad en passeren we het landgoed Bingerden. Het is dus geen kasteel, maar een buitenplaats, waar de graven Hamaland al in 970 vertoefden. Natuurlijk wordt het in de fik gestoken; door deDuitsers dit keer, maar het is herbouwd en het is nog steeds een buiten. De IJsseldijk loopt naar Doesburg, waar de Oude IJssel zich bij de IJssel voegt. Daar zijn nog heel wat waterweken voor nodig, zoals gemalen, sluizen en brug, maar dit zijn geen kleine stroompjes meer.